Αφορμή για αυτό το άρθρο στάθηκε η επαφή με μια ομάδα γονέων όπου προέκυψε ο προβληματισμός σχετικά με το χαρτζιλίκι που θα έπρεπε να έχουν στην διάθεση τους παιδιά ηλικίας έξι ως δώδεκα ετών, πιο συγκεκριμένα τα παιδιά του Δημοτικού. Το να μάθουν τα παιδιά από αυτή την ηλικία τι σημαίνει η αρχαία και δημοφιλής ρήση «παν μέτρον άριστον» είναι αρκετά σημαντικό. Ερωτήσεις που πιθανόν προκύπτουν είναι: γΓατί να δίνω στο παιδί μου χρήματα, τι μαθαίνει μέσα από αυτή την διαδικασία, τι χρηματικό ποσό είναι καλό να δίνω στην εκάστοτε ηλικία, πόσο επηρεάζεται από τα χρήματα που διαθέτουν οι συνομήλικοι του, τι μπορώ να αλλάξω και γενικά ποιο είναι το όφελος αυτής της διαδικασίας;

Η πιο επίκαιρη έρευνα στον ελλαδικό χώρο διεξάγει πέρσι από την Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ). Η έρευνα έγινε μέσω ερωτηματολογίου, το οποίο μοιράστηκε σε σχολεία όλης της χώρας από τα κατά τόπους εργατικά κέντρα. Οι ερωτήσεις αφορούσαν κυρίως τις καταναλωτικές συνήθειες των παιδιών ηλικίας 6 - 13 ετών. Τα αποτελέσματα-συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η έρευνα είναι τα εξής: Πενήντα ευρώ ξοδεύουν κατά μέσο όρο κάθε μήνα οι γονείς στην Ελλάδα για το χαρτζιλίκι ενός παιδιού που πηγαίνει στο δημοτικό. Το ποσό αυτό ανεβαίνει στα πενήντα οκτώ ευρώ σε περίπτωση που το παιδί δεν έχει αδέρφια, ενώ πέφτει στα τριάντα επτά ευρώ αν πρόκειται για πολυμελή οικογένεια με τέσσερα παιδιά. Το μηνιαίο χαρτζιλίκι των πενήντα ευρώ αφορά μόνο τις είκοσι ημέρες του σχολείου, ενώ αντιστοιχεί σε δύο ευρώ την ημέρα για είδη διατροφής, καθώς και πενήντα λεπτά για αγορές μη διατροφικού χαρακτήρα (Πηγή έρευνας: http://tvxs.gr/taxonomy).

Με την αρχή της σχολικής καριέρας (Δημοτικό Σχολείο) και την έξοδο των παιδιών από την οικογενειακή εστία είναι μια καλή χρονική στιγμή έναρξης αυτής της συνήθειας. Η συναναστροφή βέβαια με άλλα παιδιά, τα φέρνει σε επαφή με νέες συνήθειες και επιθυμίες. Γρήγορα θα θελήσουν να υιοθετήσουν κάποιες από αυτές. Μία τέτοια είναι και το χρηματικό ποσόν που έχουν και οι συμμαθητές τους στη διάθεση τους. Στην προσπάθεια τους να ενταχθούν στη νέα ομάδα ή αλλιώς στην προσπάθεια κοινωνικοποίησης τους, τα παιδιά θα επιδιώξουν να μοιάσουν στους άλλους, είτε στη συμπεριφορά και εμφάνιση, είτε ακόμα και στο ποσό που έχουν στη διάθεση τους να ξοδέψουν. Αυτό αυτομάτως αποτελεί θέμα συζήτησης στο σπίτι και συχνά μπορεί να προκύψουν αντιπαραθέσεις.

Οι γονείς οφείλουν να έχουν συζητήσει το θέμα ώστε το παιδί να γνωρίζει ποιες δικές του ανάγκες καλείται να καλύψει με το χαρτζιλίκι του. Όταν μια μητέρα φροντίζει να ετοιμάζει καθημερινά το κολατσιό του και αυτή η ανάγκη καλύπτεται από το σπίτι, είναι δική του ευθύνη αν ξοδέψει τα χρήματα του για κάποιες λιχουδιές και μείνει χωρίς χαρτζιλίκι για το υπόλοιπο της εβδομάδας. Είναι δηλαδή ένας τρόπος τα παιδιά να μάθουν από νωρίς τι έχουν πραγματικά ανάγκη και πού θα ξοδέψουν το χαρτζιλίκι τους. Μαθαίνουν να κάνουν επιλογές και να αναλαμβάνουν και τις συνέπειες αυτών. Θα ήταν καλό οι γονείς να μην είναι υπερβολικοί με το ποσόν που δίνεται. Αυτό εξαρτάται πρωτίστως και από το τι μπορεί ο καθένας να δώσει, σύμφωνα λοιπόν με τα οικονομικά αλλά και από τα πόσα μέλη έχει η οικογένεια. Οι γονείς οφείλουν να γνωρίζουν τις επιθυμίες των παιδιών τους και να συζητούν μαζί τους το τι είναι σημαντικό για αυτά, αλλά και τι μπορούν να εκπληρώσουν. Είναι σημαντικό τα παιδιά να μάθουν από νωρίς να αποταμιεύουν κάποιο ποσόν για να εκπληρώσουν μια ίσως πιο ακριβή επιθυμία τους. Βοηθάει επίσης να αντιληφτούν πως δεν είναι δυνατόν να εκπληρώνονται πάντα όλες οι επιθυμίες τους.

Το χαρτζιλίκι μπορεί να σταθεί και ένας πολύ καλός σύμμαχος στο θέμα της «σωστής τιμωρίας». Αν κάποια στιγμή το παιδί δείξει μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά και στερηθεί το χαρτζιλίκι του για μια εβδομάδα θα σκεφτεί σίγουρα τι τον οδήγησε στη στέρηση του. Ας μην ξεχνάμε, πως τα παιδιά διαμορφώνουν τις καταναλωτικές τους συνήθειες μιμούμενοι τους γονείς, κάτι που δεν είναι πάντα θετικό, ειδικά όταν εκείνοι δεν διαθέτουν κάποιο συγκεκριμένο μέτρο σε αυτές.